سیگار الکترونیکی یا ویپ در بین جوانان جهت ترک سیگار مورد استفاده قرار می گیرند. درصد قابل توجهی از افراد بر این باورند، که این سیگار برای سلامتی مضر نیست. در صورتی که این تفکر کاملا غلط می باشد. این سیگار باعث ایجاد آسیب های گسترده روحی و جسمی می شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) اعلام کرده، که مصرف سیگار و ویپ بیشتر از هر زمانی در بین جوانان افزایش پیدا کرده است. به طوری که مضرات آن با سیگار و قلیان برابری می کند. این ابزار الکترونیکی می تواند باعث ایجاد بیماری های تنفسی مختلف شود. استفاده مداوم از این سیگار نیز می تواند باعث اعتیاد شود. همچنین در مقالات پزشکی جدید اشاره شده است، که این سیگار شانس ابتلاء به بیماری های خود ایمنی را تشدید می کند.
دستگاه ویپ یا سیگار الکترونیکی چیست؟
سیگار الکترونیکی (ویپ) دستگاهی است که اولین بار در سال 2004 در دسترس افراد قرار گرفته است. این وسیله از جمله دستگاههای تولیدکننده دود است که حس سیگار کشیدن را برای فرد ایجاد میکند. ویپ نیکوتین تولید میکند اما فرد را از تنفس خاکستر دور میکند. تمام دستگاههای ویپ ساخته شده با هدف تقلید سیگار کشیدن با وسایلی مانند سیگار، پیپ و … تولید میشوند.
برای دریافت مشاوره بر روی تصویر بالا کلیک نمایید.
این دستگاه به صورتی ساخته شده است که فرد همانند سیگار از دهانهی آن نفس میکشد. تنفس فرد باعث ایجاد جریان هوا درون آن شده و حسگر تعبیه شده در آن را راهاندازی میکند. حسگر گرمکننده به کمک باتری قابلیت شارژ دارد. حسگر گرمکننده، باعث بخار شدن نیکوتین مایع درون پوکه میشود و مایع بخار میشود. دود حاصل از داغ شدن مایع به درون ریههای فرد منتقل میشود. با بازدم فرد، ابری از بخار خارج شده و حس واقعی سیگار کشیدن در فرد ایجاد میشود.
انواع سیگار الکترونیکی:
برخلاف تمامی باورهای رایج سیگارهای الکترونیکی در نمونه های مختلفی طراحی و تولید می شوند. هر محصولی دارای ویژگی های منحصر به فرد و متفاوتی می باشد. سازمان غذا و دارو آمریکا بارها به مضرات سیگار الکترونیکی اشاره کرده است. همچنین این محصول ۲۵ برابر خطرناک تر از سیگار می باشد. میزان غلظت نیکوتین در هر محصولی متفاوت می باشد. همچنین سیگارهای الکترونیکی می توانند خطر ابتلاء به بیماری های تنفسی را افزایش دهند.
انواع ویپ یا سیگار الکترونیکی به شرح زیر است:
- پاد سیستمها (Pod Systems):
- پادهای بسته (Closed Pod Systems): این نوع ویپها دارای پادهای از پیش پر شده هستند که پس از مصرف باید تعویض شوند.
- پادهای باز (Open Pod Systems): این نوع ویپها قابل پر کردن مجدد با مایع ویپ هستند و به کاربر امکان استفاده از انواع مختلفی از مایعات را میدهند.
- ویپهای قلمی (Vape Pens):
- این نوع ویپها دارای طراحی بلند و نازک هستند و به دلیل اندازه کوچک و استفاده آسان، بسیار محبوب هستند.
- مودهای جعبهای (Box Mods):
- این نوع ویپها بزرگتر و قدرتمندتر از پاد سیستمها و ویپهای قلمی هستند. مودهای جعبهای به کاربر امکان تنظیمات گستردهای از جمله توان و دما را میدهند.
- ویپهای یکبار مصرف (Disposable Vapes):
- این ویپها از پیش پر شده و دارای باتری داخلی هستند و پس از اتمام مایع و باتری، دور انداخته میشوند. این نوع ویپها بسیار ساده و مناسب برای استفاده کوتاه مدت هستند.
- سیگارهای الکترونیکی سنتی (Cigalikes):
- این نوع ویپها شباهت زیادی به سیگارهای سنتی دارند و معمولاً کوچکتر و سبکتر از سایر انواع ویپها هستند. سیگالایکها اغلب برای افرادی که به تازگی به ویپینگ روی آوردهاند مناسب هستند.
هر یک از این انواع ویپها دارای ویژگیها و مزایای خاص خود هستند که بستگی به نیاز و ترجیح کاربر دارد.
اجزای ویپ ترک سیگار کدامند؟
اجزای ویپ ترک سیگار به طور کلی شامل موارد زیر میشود:
- باتری (Battery): منبع تغذیه ویپ که به صورت داخلی یا قابل تعویض است.
- مخزن (Tank): محل نگهداری مایع ویپ (e-liquid) که معمولاً از شیشه یا پلاستیک ساخته میشود.
- کویل (Coil): عنصر حرارتی که مایع ویپ را به بخار تبدیل میکند. کویلها معمولاً از سیمهای نیکروم، کانتال، یا فولاد ضد زنگ ساخته میشوند.
- دهانی (Mouthpiece): قسمتی که از طریق آن بخار وارد دهان کاربر میشود.
- چیپست (Chipset): مداری که عملکردهای ویپ را کنترل میکند، مانند تنظیم دما و توان.
- کلید فعالسازی (Fire Button): دکمهای که با فشار دادن آن کویل گرم میشود و بخار تولید میکند.
این اجزا با همکاری یکدیگر، تجربهای شبیه به سیگار کشیدن را برای کاربران فراهم میکنند که به آنها کمک میکند تا به تدریج مصرف سیگار سنتی را کاهش دهند یا متوقف کنند.
سیگار الکترونیکی چگونه کار می کند؟
ساز و کار سیگار الکترونیکی کاملا متفاوت و منحصر به فرد می باشد. این سیگار شامل بخش های مختلفی است. بخش دهانی شامل محلول مایع شناور می باشد، که در درون یک محفظه مشخص قرار دارد. همچنین بخش اسپری نفش موثری در تبدیل مایع به دود دارد. باتری این دستگاه با گرم کردن المنت ها موجب تولید دود بیشتر می شود. مایع داخل سیگار ترکیبی از اسانس ها و ترکیبات مختلف می باشد. پس از هر بار مکش باتری داخل سیگار المنت ها را گرم می کند.
در ادامه پس از گرم شدن مایع داخل سیگار الکترونیکی تبدیل به دود می شود. در نهایت پس از بازدم دود از ریه ها خارج خواهد شد.
مضرات ویپ:
پزشکان و کارشناسان بارها در مقالات مختلف به مضرات ویپ اشاره کرده اند. این سیگار الکترونیکی سلامت جسمی را به خطر می اندازد. همچنین ویپ مضرات یکسانی با سیگار و قلیان دارد. یکی از دلایل اصلی افزایش بیماری های تنفسی در بین جوانان ویپ می باشد. این محصول باعث ایجاد اختلالات گسترده ای در ریه می شود. استفاده مداوم از ویپ می تواند باعث سرفه در طول روز شود.
- افزایش خطر سکته قلبی:
این سیگار الکترونیکی خطر سکته قلبی را در بین جوانان افزایش داده است. - افزایش کلسترول بد خون:
ویپ با ایجاد تغییرات در بدن موجب افزایش کلسترول بد خون می شود. - ابتلاء به بیماری زخم معده:
ویپ باعث ایجاد زخم های التهابی در بافت معده می شود. - افزایش خطر سقط جنین:
در دوران بارداری ویپ می تواند خطر سقط را تا حد قابل توجهی افزایش دهد. - ایجاد اختلال در فرایند رشد:
ویپ باعث ایجاد اختلالات گسترده در فرایند رشد مغز می شود.
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سیگارهای الکترونیکی به هیچ وجه یک محصول بیضرر نیستند و مواد شیمیایی موجود در آنها میتواند تأثیرات منفی بر سلامتی داشته باشد. استفاده طولانیمدت از این محصولات ممکن است باعث آسیب به ریهها و ایجاد بیماریهای قلبی شود.
عوارض سیگار الکترونیکی:
سیگار الکترونیکی در مقایسه با سیگار عوارض بیشتری دارد. این محصول موجب تشدید سردردهای میگرنی می شود. در برخی از موارد خاص فرد درگیر بیماری های گوارشی مزمن نیز خواهد شد. سیگار الکترونیک باعث ایجاد اختلال در فرایند دم و بازدم می شود. این سیگار موجب تغییر خلق و خو در بین جوانان و نوجوانان می شود؛ زیرا قطران و مونوکسید کربن فعالیت های مغز را مختل می کند.
تنگی نفس و تغییر رنگ پوست پس از هر بار استفاده از عوارض اصلی این سیگار به شمار می آید. این محصول خطر درگیری به بیماری های خود ایمنی را افزایش می دهد.
خطرات سیگار الکترونیکی بدون نیکوتین:
در سیگارهای الکترونیکی به جای نیکوتین از دو ماده سمی قطران و مونوکسید کربن استفاده می شود. این دو ماده باعث ایجاد خطرات و عوارض بسیار جدی در بدن خواهند شد. این محصول باعث ایجاد پوسیدگی و التهاب در لثه می شود. همچنین با گذشت زمان باعث تغییر رنگ دندان ها نیز خواهد شد. سموم موجود در سیگار الکترونیکی خاصیت سرطان زایی دارند. خصوصا در خانم ها خطر ابتلاء به سرطان رحم را افزایش می دهد.
این سیگار باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون نیز می شود. به طوری که خطر ایست قلبی افزایش پیدا می کند.
خطرات ویپ نیکوتین دار:
ویپ نیکوتین دار باعث ایجاد مشکلات گسترده ای در بدن می شود. این محصول باعث ایجاد چالش های مختلفی در فرایند ترک سیگار سنتی خواهد شد. این سیگار خطر سقط جنین را افزایش می دهد. خصوصا در نوجوانان خطر درگیری به بیماری های روحی مختلف نظیر افسردگی را افزایش می دهد. این محصول باعث ایجاد التهاب در ریه و گلو می شود. همچنین عملکرد گلبول های سفید بدن را مختل می کند.
ویپ نیکوتین دار باعث ایجاد سوزش و التهاب در چشم ها می شود. همچنین حالت تهوع و استفراغ پس از هر بار استفاده طبیعی است.
مقایسه ویپ و قلیان:
برخلاف تمامی باورها مضرات ویپ به مراتب بیشتر از قلیان می باشد. به طوری که ویپ خطرات جدی را برای بدن به وجود می آورد. سموم سمی موجود در این محصول باعث بروز بیماری های مختلف نظیر آسم می شود. مایع موجود در داخل ویپ خطر ابتلاء به سرطان را افزایش می دهد. از دیدگاه پزشکان قلیان و ویپ باعث گرفتنی عروق قلب می شوند.
در واقع هر قلیان و ویپ آسیب های گسترده ای را در بدن به وجود می آورند. همچنین ترکیبات شیمیایی موجود در ویپ باعث آسیب مغزی نیز می شود.
قلیان | ویپ | |
ترکیبات شیمیایی | تنباکوی قلیان معمولاً حاوی تنباکو، شکر، عسل و انواع افزودنیها و طعمدهندهها است. دود قلیان شامل مواد مضر مانند نیکوتین، کربن مونوکسید و مواد سرطانزا میشود. | ویپها از مایع الکترونیکی تشکیل شدهاند که معمولاً شامل نیکوتین، پروپیلن گلیکول، گلیسیرین گیاهی و طعمدهندهها است. مایع ویپ معمولاً تعداد کمتری از مواد مضر نسبت به دود قلیان دارد. |
تأثیر بر سلامت | استفاده از قلیان میتواند به بیماریهای قلبی، سرطان ریه، بیماریهای تنفسی و مشکلات دندانی منجر شود. دود قلیان به دلیل حجم زیاد و مدت طولانی مصرف، ممکن است حتی مضرتر از دود سیگار باشد. | ویپینگ به عنوان یک جایگزین کمضررتر برای قلیان مطرح شده است، هرچند تحقیقات کاملی درباره اثرات طولانیمدت آن هنوز موجود نیست. خطرات ویپینگ کمتر از قلیان در نظر گرفته میشود، اما همچنان برخی اثرات منفی بر سلامت وجود دارد. |
بوی ناشی از مصرف | دود قلیان بوی تند و ماندگاری دارد که میتواند به لباس، مو و محیط اطراف نفوذ کند. | ویپها بوی کمتری دارند و معمولاً با طعمهای مختلف همراه هستند که بوی آنها کمتر آزاردهنده است. |
مقرون به صرفه بودن | هزینه خرید تنباکو و زغال برای قلیان ممکن است بالا باشد، به ویژه اگر به صورت منظم استفاده شود. | هزینه اولیه خرید دستگاه ویپ ممکن است بیشتر باشد، اما هزینههای بعدی معمولاً کمتر از هزینههای مداوم قلیان است. |
تنوع در مصرف
|
تنباکوی قلیان دارای تنوع زیادی در طعم و مزه است، اما انتخابها ممکن است محدود به محصولات موجود در بازار باشد. | ویپها دارای تنوع زیادی در طعم و مزه مایعات الکترونیکی هستند، از جمله طعمهای میوهای، شیرینی، و طعمهای تنباکویی. |
کنترل نیکوتین
|
میزان نیکوتین موجود در تنباکوی قلیان ثابت است و قابل تنظیم نیست. | کاربران ویپ میتوانند میزان نیکوتین مایع الکترونیکی را تنظیم کنند و به تدریج آن را کاهش دهند تا به کاهش وابستگی نیکوتین کمک کنند. |
آسانی استفاده | راهاندازی قلیان و آمادهسازی زغال و تنباکو نیاز به زمان و تجهیزات بیشتری دارد. | استفاده از ویپ سادهتر و سریعتر است و نیاز به تجهیزات اضافی مانند زغال ندارد.
به طور کلی، ویپینگ به عنوان یک گزینه کمضررتر نسبت به قلیان در نظر گرفته میشود، اما هر دو میتوانند تأثیرات منفی بر سلامت داشته باشند و باید با احتیاط استفاده شوند. |
استفاده از ویپ بهتر است یا سیگار؟
ماده اصلی که در سیگار وجود داشته و باعث اعتیاد میشود، نیکوتین است. علاوه بر آن مواد شیمیایی دیگری نیز در سیگار وجود دارد که میتواند مضرات فراوانی را برای فرد ایجاد کند که در مقاله ی دیگری در مورد مضرات و علائم اعتیاد به سیگار صحبت کرده ایم. سیگارهای الکترونیکی نیز حاوی مقدار بسیار زیادی نیکوتین هستند.
ویپها نسبت به سیگارهای معمولی هزینه کمتری را برای فرد به همراه دارند. این دستگاه را یک بار خریداری کرده و تنها گاهی لازم است برای آن ایجوس تهیه کنید. به همین دلیل بسیاری از افراد برای صرفهجویی در هزینههای خود اقدام به خرید و استفاده از آن به جای سیگار مینمایند.
اما با توجه به مقدار زیاد نیکوتین و مضرات زیادی که برای سلامتی دارد، این سؤال پیش میآید که مصرف سیگار بهتر است یا ویپ؟ در هر صورت استفاده از این دو محصول برای سلامتی مضرر است و هرچه سریعتر برای ترک آن اقدام نمایید. بسیاری از اوقات استفاده از ویپ برای ترک سیگار و دوری از زیانهای آن پیشنهاد میشود، اما متأسفانه ویپی نیز برای سلامتی بسیار مضرر است و گاهی اوقات حتی افراد غیر سیگاری را به سمت استفاده از سیگار سوق میدهد.
سیگار | ویپ | |
ترکیبات شیمیایی | سیگارهای سنتی حاوی تعداد زیادی مواد شیمیایی مضر از جمله نیکوتین، تار، مونواکسید کربن، و بیش از ۷۰۰۰ ماده شیمیایی دیگر هستند که بسیاری از آنها سرطانزا هستند. | ویپها حاوی مایع الکترونیکی هستند که معمولاً از نیکوتین، پروپیلن گلیکول، گلیسیرین گیاهی، و طعمدهندهها تشکیل شده است. این مایعها معمولاً حاوی تعداد کمتری از مواد شیمیایی مضر هستند. |
تأثیر بر سلامت | سیگار کشیدن به عنوان یکی از علل اصلی بیماریهای قلبی، سرطان ریه، بیماریهای ریوی و مرگ زودرس شناخته شده است. | استفاده از ویپ به عنوان یک جایگزین کمضررتر برای سیگار کشیدن مطرح شده است، هرچند تحقیقات کامل و طولانیمدت در مورد اثرات آن هنوز در دسترس نیست. ویپینگ میتواند خطرات کمتری نسبت به سیگار کشیدن داشته باشد، اما همچنان برخی خطرات بهداشتی وجود دارد. |
بوی ناشی از مصرف | سیگارها بوی تند و ماندگاری دارند که به لباس، مو و محیط اطراف نفوذ میکند. | ویپها بوی کمتری دارند و اغلب با طعمهای مختلف همراه هستند که معمولاً بوی آنها کمتر آزاردهنده است. |
کنترل نیکوتین | میزان نیکوتین موجود در هر سیگار ثابت است و قابل تنظیم نیست. | کاربران ویپ میتوانند میزان نیکوتین مایع الکترونیکی را تنظیم کنند و به تدریج آن را کاهش دهند تا به کاهش وابستگی نیکوتین کمک کنند. |
مقرون به صرفه بودن | هزینه خرید مداوم سیگارهای سنتی میتواند بسیار بالا باشد. | هزینه اولیه خرید دستگاه ویپ ممکن است بیشتر باشد، اما هزینههای بعدی معمولاً کمتر از خرید مداوم سیگار است. |
آیا استفاده از سیگار الکترونیکی در ترک سیگار موثر است؟
انجمن های مختلف پزشکی تحقیقات گسترده ای را در این زمینه انجام داده اند. بر اساس داده های اطلاعاتی جدید سیگار الکترونیکی حتی موجب وابستگی بیشتر به سیگار می شود. نیکوتین جنبه اعتیاد آوری دارد و مصرف آن به اشکال مختلف برای سلامتی خطرناک است. این محصول الکترونیکی نقش موثری در ترک سیگار ندارد. همچنین عوارض و مضرات سیگار الکترونیکی می تواند بدن را با چالش های مختلفی مواجه کند.
متاسفانه جوانان به دلیل عدم اطلاعات کافی برای ترک سیگار سنتی بدون کمک گرفتن از مشاوره ترک اعتیاد از سیگار الکترونیک کمک می گیرند. در صورتی که این روش از ترک اعتیاد عواقب جبران ناپذیری را به همراه دارد.
سخن آخر
سیگار برای سلامتی بسیار مضرر است و افراد سیگاری باید به دنبال بهترین روشها برای ترک سیگار باشند. در این میان روشهای مختلفی وجود دارد که یکی از آنها استفاده از ویپ است. شرکتهای تولیدکننده ویپ و محصولات جانبی آن با تبلیغات گسترده افراد را به سمت استفاده از آن برای ترک سیگار هدایت میکنند. اما با توجه به موارد گفته شده این دستگاه گزینه مناسبی برای ترک سیگار نخواهد بود. به همین دلیل بهتر است با مراجعه به پزشک یا کمپ ترک اعتیاد vip تهران، برای ترک سیگار اقدام نمایید.
سوالات متداول
- آیا سیگار الکترونیکی اعتیادآور است یا خیر؟
جالب است بدانید سیگار بخار آب یا سیگار الکترونیکی نه تنها اعتیادآور است بلکه در بسیاری از اوقات فرد را به سمت استفاده از سیگار سوق میدهد. مقدار نیکوتینی که در ویپ وجود دارد، 20 برابر سیگارهای معمولی است، به همین دلیل زمانی که فرد از ویپ استفاده میکند، مغز او انتظار دریافت نیکوتین بیشتری دارد به همین دلیل میل به کشیدن ویپ بیشتر میشود.
از آنجایی که مغز افراد مخصوصا جوانان در مقابل نیکوتین بسیار آسیبپذیر است، استفاده از ویپ میتواند خطرات زیادی را به همراه داشته باشد. علاوه بر آن احتمال سیگاری شدن افراد غیر سیگاری که از ویپ استفاده میکنند، بسیار زیاد است.
- تفاوت ویپ با سیگار الکترونیکی چیست؟
اصطلاح “ویپ” معمولاً به نوع خاصی از سیگار الکترونیکی اشاره دارد که بخار بیشتری تولید میکند و قابلیتهای بیشتری دارد. هر ویپی سیگار الکترونیکی است، اما همه سیگارهای الکترونیکی ویپ نیستند. - آیا ویپ خطرناک است؟
مضرات ویپ همچنان موضوع تحقیق و بررسی است. برخی تحقیقات نشان میدهند که استفاده طولانی مدت از ویپ میتواند منجر به مشکلات تنفسی، آسیب به ریهها و مشکلات قلبی شود. همچنین ممکن است مواد شیمیایی موجود در مایع ویپ، اثرات مضری بر بدن داشته باشند. - مضرات ویپ چیست؟
از جمله مضرات ویپ میتوان به التهاب ریه، آسیب به بافت ریه، افزایش ضربان قلب و فشار خون اشاره کرد. تحقیقات نشان دادهاند که ویپ کردن میتواند منجر به اعتیاد به نیکوتین و افزایش خطر بروز بیماریهای قلبی و عروقی شود. - آیا سیگار الکترونیکی کمتر از سیگار معمولی مضر است؟
در حالی که ویپ ممکن است نسبت به سیگارهای معمولی کمتر ضرر داشته باشد، اما همچنان خطرات جدی برای سلامتی دارد. بسیاری از مواد شیمیایی موجود در مایع ویپ میتوانند تأثیرات منفی طولانی مدت بر سلامت داشته باشند.
منبع:
www.who.int
برای دریافت مشاوره بر روی تصویر بالا کلیک نمایید.
درود من سعید امدادی هستم. از سال 1382 در حوزه درمان اعتیاد فعالیت دارم و از سال 1389 به صورت حرفه و از طريق علمی و آکادمیک در این حوزه مشغول به آموزش، تسهیلگری، مشاوره، تدریس و انجام مداخلات روان درمانی هستم.
برخی از دستاوردهای من در این مسیر :
– عضویت در انجمن روانشناسان اعتیاد آمریکا(A.P.A)
– مشاور تخصصی اعتیاد
– عضو کنفدراسیون بین المللی مبارزه با مواد و سوء مصرف دارو
– موسس، نماینده و مدیر عامل انجمن هفت وادی هوشیاری
– روانشناس و روان درمانگر
– رئیس هیئت مدیره مدیر عامل و صاحب امتیاز مرکز درمان اعتیاد زندگی، پاکی هوشیاری