متادون یکی از داروهای مورد نیاز برای ترک اعتیاد می باشد. تهیه آن با نسخه و تجویز پزشک بلامانع است؛ ولی متاسفانه استفاده از ان روش درستی نیست. چرا که این ماده در واقع دارای خاصیت اعتیادآوری است و می تواند در طولانی مدت فرد را معتاد به این دارو کند. در این مطلب قصد داریم به توضیح سوالاتی نظیر قرص متادون چیست و چه عوارضی دارد؟ بپردازیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
قرص متادون چیست؟
یکی از انواع داروهای مخدر و متاسفانه اعتیاد آوری که برای ترک اعتیاد به کار می رود متادون با فرمول شیمیایی C21H27NO1 است. عموما این ترکیب که در دسته ی داروهای مواد مخدر صنعتی و سنتز شده در آزمایشگاه قرار می گیرد، با نام تجاری Dolophine به فروش می رسد. تاریخچه سنتز و استفاده از این ماده مخدر صنعتی به جنگ جهانی دوم باز می گردد. در آن زمان پزشکان آلمانی از متادون برای تسکین دردهای شدید جنگ زدگان و سربازان استفاده می کردند.
این ماده در صورتی که با تجویز پزشک مصرف شود دارای عوارض چندانی نیست. عموما پزشکان از متادون در مراحل سم زدایی بدن فرد معتاد در فاز های گوناگون درمان استفاده می کنند؛ تا دردهای فرد تحت درمان در این مراحل، تا حد ممکن تخفیف یابد. از متادون در اشکال دارویی مختلفی نظیر قرص، پودر، شربت و… استفاده می شود. متاسفانه سوء مصرف از متادون مانند قرص های آلپزارولام ( در مورد روش ترک قرص آلپرازولام در مقاله‌ی دیگری به طور کامل توضیح داده‌ایم ) ، کلونازپام و… منجر به وابستگی شدیدی شده و فرد را با مشکلات و اعتیاد جدیدی مواجه خواهد نمود.
برای دریافت مشاوره بر روی تصویر بالا کلیک نمایید.
کاربرد قرص متادون برای چیست؟
مهم ترین کاربردهای قرص متادون و سایر اشکال دارویی آن کمک به ترک اعتیاد و ارتقا پروسه سم زدایی از بدن فرد معتاد است. در واقع متادون جایگزین این مواد مخدر شده و اگر درست و به جا مصرف شود کمک زیادی در کاهش وابستگی به این دارو خواهد داشت.
زمانی که فرد معتاد قدرت روحی و جسمی لازم برای مقاومت با آثار عدم مصرف مواد مخدر هروئین و … را نداشته باشد و یا به دلیل ابتلای به بیماری های مزمنی نظیر دیابت و انواع سرطان پیشرفته، امکان تحمل درد و ناراحتی ناشی از عدم مصرف مواد مخدری را (که بدن به آن بسیار وابسته است) نداشته باشد، از متادون استفاده می شود.
بنابراین کاربرد این دارو در پروسه ترک اعتیاد صرفا با صلاحدید و تجویز پزشک می باشد. در غیر این صورت مصرف آن غیرقانونی است و با عوارض بسیار زیادی همراه خواهد بود. بنابراین در صورت مصرف خودسرانه این ماده مخدر و مشاهده عوارضی نظیر خواب آلودگی و سرگیجه و تهوع و اختلال در تمرکز و گفتار که نشانگر سوء مصرف یا اوردوز این ماده مخدر است سریعا با پزشک معالج ارتباط بگیرید.
اکیدا توصیه می شود تا رسیدن نیروی های اورژانس از خوابیدن فرد ممانعت ورزید و در صورتی که فرد بیهوش شد سریعا عملیات احیای قلبی یا تنفس دهان به دهان را آغاز کنید. از دیگر کاربرد های مهم متادون می توان به کاهش دردهای عضلانی شدید و خفیف شدن سرفه های مزمن اشاره کرد از این دارو برای کاهش درد بیماران مبتلا به ایدز و هپاتیت نیز استفاده می شود. برای کاهش درد همچنین از قرص متادون نیز استفاده می شود که در محتوای ” قرص ترامادول برای چیست ” بیشتر در مورد کاربردهای دیگر آن میتوانید بخوانید.
عوارض متادون چیست؟
از شایع ترین عوارض متادون می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- تغییر اشتها و خواب
- خشکی دهان
- سرگیجه و تنگی نفس
- کاهش اعتماد بنفس فرد
- پوسیدگی دندانها و تسریع آن
- ناراحتی در ناحیه قفسه سینه و تپش قلب شدید
- درد و گرفتگی در ناحیه شکمی و یبوست خفیف تا شدید
- انواع راش و کهیر و خارش و التهاب پوستی
- آسیب به کبد و زردی پوست فرد
- مشکلات چشم و انقباض مردمک چشم فرد
- سقط
- خودکشی
- سبکی سر یا غش
- کمبود کورتیزول
- ایجاد شدن تورم در گلو و لب ها
- اشکال در عمل بلع
- تنگی نفس
- اختلال در ریتم قاعدگی زنان
- از مهمترین عوارض سوء مصرف این دارو می توان به عوارض متادون بر چشم نیز اشاره داشت. با مصرف اعتیادگونه این ماده به مرور، میزان اکسیژن رسانی سلول های موجود در چشم کاهش می یابد و همین امر یکی از دلایل ابتلای افراد جوان مصرف کننده متادون به اب مروارید خواهد بود.
- از دیگر عوارض متادون بر چشم می توان به پرش غیر ارادی چشم ها و گشادی مردمک و کاهش قدرت بینایی اشاره داشت.
- تعریق
- تیرگی لب ها
- اختلالات حرکتی و گفتاری
- خواب آلودگی و گیجی فرد که با عدم تمرکز و دشوار شدن ادای کلمات همراه است.
- کاهش دمای بدن
- پرخاشگری و عدم توانایی کنترل خشم
- ریتم نامنظم در تعداد ضربان های قلب
- بی قراری
عوارض جسمی قرص متادون برای مردان
متادون می‌تواند باعث کاهش میل جنسی، اختلال در نعوظ و انزال شود. این عوارض می‌تواند به دلیل کاهش سطح هورمون تستوسترون در مردان مصرف کننده متادون باشد. متادون می‌تواند باعث کاهش تعداد، تحرک و شکل اسپرم شود. این می‌تواند منجر به کاهش باروری در مردان شود.
متادون می‌تواند باعث حفظ شدن ادرار، کاهش جریان ادرار و عفونت های دستگاه ادراری شود.
متادون برای مردان و زنان به یک میزان مضر است؟
مطالعات نشان داده است که اثرات سوء مصرف متادون در بدن زنان بیشتر از مردان است. زنانی که از انواع مواد مخدر به خصوص متادون استفاده می کنند قاعدگی منظمی نخواهند داشت. یا حتی مصرف منظم این ماده مخدر می تواند موجب قطع دائم دوره های پریود و نازایی و… شود.
رابطه اعتیاد به متادون و رابطه جنسی
مصرف متادون منجر به اختلال ترشح هورمون های جنسی از هیپوتالاموس خواهد شد. و همین امر موجب کاهش شدید میل جنسی زنان و مردان خواهد شد. از طرفی سوء مصرف متادون با آسیب اسپرم های مردانه رابطه مستقیمی دارد. همچنین مطالعات نشان داده است که مصرف متادون با زود انزالی و یا کاهش قدرت نعوظ مردان همراه خواهد بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که متادون با ناباروری مردان نیز رابطه مستقیمی دارد.
علائم اعتیاد به متادون
مشاهده شده است که افرادی که به متادون معتاد می شوند دارای علایمی بسیار مشابه به وابستگی هروئین و مورفین و یا تریاک هستند. در زیر به برخی از مهم ترین علائم اعتیاد به متادون اشاره خواهد شد:
- یکی از شایع ترین عوارض متادون بر مغز کاهش حافظه و تمرکز و تاخیر در ادای کلمات و حرکات فیزیکی بدن است (سرخوشی و به مرور زوال عقل )
- کاهش فشار خون و سردی بدن
- اختلال جنسی
- خشم و اختلالات جنسی
- ضعف
- خواب آلودگی
- خارش و…
نحوه درمان
بهتر است برای ترک اعتیاد به مورفین و هروئین و… از روش های دیگری به غیر از استفاده از متادون استفاده نمایید. چرا که مصرف متادون جایگزین این مواد مخدر خواهد شد و در طولانی مدت و بدون تجویز پزشک موجب وابستگی شدیدی برای شما خواهد گردید. از طرفی توصیه می شود به هنگام ترک اعتیاد متادون نیز به هیچ عنوان مصرف آن را بدون برنامه و مشورت پزشک و به طور ناگهانی قطع نکنید. چرا که بدن را با شوک ناشی از ترک متادون مواجه خواهید کرد که دارای تبعات بیشتری خواهد بود. اگر تمایل دارید همه چیز در رابطه با ترک متادون را بدانید مقالات دیگر را بخوانید.
عموما با مراجعه به مراکز درمانی به منظور ترک اعتیاد، پزشک معالج از دو تکنیک برای کمک به فرد بیمار استفاده خواهد نمود:
- روش درمانی اول
پزشکان در ابتدا از آزمایشی برای بررسی میزان دوز مصرفی متادون بیمار استفاده می کنند؛ در صورتی که میزان دوز مصرفی آنها بین بیست الی هشتاد گرم باشد. از روش اول یا سم زدایی آهسته و تدریجی استفاده می نمایند. این روش دارای مزایای زیادی است یکی از اصلی ترین مزایای آن این است که بدن فرد معتاد به متادون دچار شوک ناشی از قطع مصرف ناگهانی این ماده مخدر نخواهد شد. عموما بیماران دو هفته در بیمارستان بستری می شوند تا سم زدایی از بدن آنها به آهستگی انجام شود. بعلاوه اینکه معمولا در موازات این روش سم زدایی از جلسات مشاوره و روانکاوی نیز استفاده می شود تا از بازگشت فرد به سمت مصرف مجدد یا افکاری نظیر خودکشی و… جلوگیری گردد.
- روش درمانی دوم
در صورتی که بعد از آزمایش اولیه ای که از تمام افراد وابسته به متادون گرفته می شود، میزان دوز مصرفی آنها بین ده الی چهل گرم تخمین زده شود روند سم زدایی از بدن آنها فوق سریع خواهد بود. که عموما نیاز به 2 الی 3 روز بستری شدن در بیمارستان جهت سم زدایی است. روش درمانی فوق سریع برای بیماران زیر 40 سال و افرادی ک دچار بیماری های مزمنی نظیر دیابت و بیماری قلبی و… نیستند قابل برنامه ریزی است.
نکته مهمی که قصد داریم در اینجا به آن اشاره کنیم درمان وابستگی به متادون و هروئین و ..در زنان باردار و شیرده است. متادون و سایر مواد مخدر از طریق جفت مادر و یا شیر به نوزاد منتقل می شود و همین امر می تواند خطرات جدی را برای سلامتی نوزاد در پی داشته باشد. اما مشاهده شده است نوزادان مادرانی که در حال درمان با متادون برای ترک اعتیاد هستند نسبت به نوزادانی که از مادران معتاد به هروئین و تریاک و … متولد می شوند با مشکلات کمتری دست و پنجه نرم می کنند. خواب آلودگی ضعف و مشکلات تنفسی نوزاد از مهم ترین مشکلاتی است که باید در اسرع وقت با پزشک در میان گذاشته شود.
آیا با مصرف متادون آزمایش اعتیاد فرد مثبت می شود؟
برای بررسی مصرف متادون از آزمایش خاصی استفاده می شود که نتیجه آزمایش تمام مصرف کننده ها مثبت است در مورد مثب شدن متادون در تست اعتیاد استخدامی در مقاله‌ی دیگری به طور کامل صحبت شده است. اما زمانی که فرد با دوز معین و با نسخه ای که پزشک معالج تجویز کرده است اقدام به مصرف متادون می نماید، دوز تجویز شده توسط پزشک محدود است و بعد از متوقف کردن استفاده از آن تست اعتیاد فرد منفی خواهد شد.
یک دیدگاه بنویسید